سازمان بیمه سلامت به وزارت بهداشت منتقل شد

نمایندگان مجل، در مصوبه ای مقرر کردند که سازمان بیمه سلامت از وزارت کار منتزع شده و توسط وزارت بهداشت اداره خواهد شد.

به گزارش ماهنامه مهندسی حفاظت از حریق، نمایندگان مجلس در جلسه ای علنی در صبح روز چهارشنبه در جریان بررسی ماده ۸۷ لایحه برنامه ششم مربوط به نظام صلامت با پیشنهاد کمیسیون بهداشت و درمان موافقت کردند.

عضو کمیسیون بهداشت و عضو هیئت رئیسه مجلس این پیشنهاد را مطرح کردند و نمایندگان با ۱۳۰ رای موافق از مجموع ۲۴۳ رای این پیشنهاد به ماده ۸۷ الحاق شد.

طبق این مصوبه از زمان ابلاغ این قانون سازمان بیمه سلامت از وزارت تعاون، مجله حریق کار و رفاه اجتماعی و با حفظ شخصیت حقوقی و استقلال مالی بر اساس اساسنامه ای که به تصویت هیئت وزیران می رسد وابسه به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اداره می شود. اساسنامه این سازمان به پیشنهاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به تصویت هیئت وزیران خواهد رسید. مهندسی حریق

خطرات مواد شیمیایی

 

مقدمـه

به گزارش ماهنامه مهندسی حفاظت از حریق، شیمی به عنوان یک دانش پایه ، سایر رشته‏های علوم پایه (به­جز ریاضی) و طیف وسیعی از سایر علوم تجربی و نیز علوم کاربردی را از خود متأثر کرده است و امروزه به درستی می‏توان ادعا کرد که رشد دانش بشری، فن آوری ، صنعت، رفاه، امور نظامی و … در هر جامعه‏ای بدون علم شیمی مقدور نمی‌باشد. اختصاص یافتن بیش از۳۷ درصد مقالات علوم محض در جهان به رشته شیمی این دانش را به عنوان نخستین رتبه در میان سایر علوم پایه قرار می‏دهد.

 

تعاریف مرتبط با خطرات مواد شیمیایی

۱) عوامل شیمیایی سمی(Toxic Chemical Agent): آن دسته از مواد و یا ترکیبات شیمیایی را که در صورت انتشار مناسب و تاثیر شیمیایی منجر به مرگ، آسیب و ناتوانی در انسان و حیوان و یا از بین رفتن گیاه‌هان ‏شوند، عوامل شیمیایی یا Chemical Agents نامیده می‏شوند.

۲) Toxicodynamic: این واژه اثرات سم بر بدن موجودات زنده را بیان می‏دارد.

۳)Toxicokinetic: این واژه واکنش بدن موجود زنده بر سم جذب شده را بیان می‏دارد.

۴) مسمومیت(Poisoning): منظور از مسمومیت به هم خوردن تعادل فیزیکی، فیزیولوژیکی و روانی موجود زنده در اثر تماس با ماده خارجی سمی می‏‎باشد که به دو صورت حاد و مزمن تقسیم می‏شود.

۵) غلظت ماده شیمیایی: مقدار ماده شیمیایی در واحد حجم هوا یا مایع غلظت می‏باشد و برحسبmg/m³ یا µg/m³  و یا برای آب برحسبppm , ppb  بیان می‏شود.

۶) Dose: حاصل‌ضرب میزان جذب ماده شیمیایی(غلظت) توسط بدن موجود زنده در واحد زمان می‌باشد و واحد آن mg/m³.min یا µg/m³.min می‏باشد.

۹) دُز متوسط کشنده(Lethal Dose 50) یا LD₅₀ : مقداری از ماده شیمیایی که بتواند نیمی از افراد بدون حفاظ را طی ۲۴ ساعت از بین ببرد.(کمیتی برای سنجش سمیت حشره‏کش‏ها است و عبارت از مقدار کافی سم برای کشتن جانوران طی ۲۴ ساعت می‌باشد. این عبارت به صورت mg عامل شیمیایی بر kg وزن  موجود زنده بیان می­شود.)

۱۰) LC_t : ( Lethal Concentration ) حاصل‌ضرب غلظت(C) یک گاز  و زمان مجاورت(t) که ۵۰ درصد نفراتی را که در معرض آن قرار گرفته‏اند می‏کشد.

۱۱) :EC_t ( Effective Concentration ) حاصل‌ضرب غلظت(C) یک گاز و زمان مجاورت(t) که ۵۰ درصد نفراتی را که در معرض آن قرار گرفته‏اند تحت تاثیر قرار داده و به عبارتی ناتوان می‏کند.

۱۲)حد آستانه(Threshold Limit Value) یا T.L.V: این عبارت حد آستانه مقدار غلظت مجاز مواد سمی برحسب میلی‌گرم بر متر مکعب هوا(mg/m³) را بیان می‏کند.

۱۳) بیشینه غلظت مجاز مواد سمی(M.A.C) یا Maximum Allowable Concentration این عبارت به حداکثر غلظت مجاز مواد سمی برحسب mg/m³ اطلاق می‏گردد.

 

راه­های تماس مواد سمی و ورود آنها به بدن

از میان راه­های مختلفی که بدن در معرض مواد سمی قرار می­گیرد، تماس پوستی از لحاظ کثرت صدمات حرفه­ای مقام اول را دارد. جذب از طریق استنشاق در مقام دوم است، در حالی که جذب از راه دهان عموماً اهمیت کمتری دارد، مگر آنکه به صورت جزئی  در آید که از طریق استنشاق وارد بدن می­شود یا آنکه ماده سمی خاصی در میان باشد. روشن است که بعضی از مواد از راه­های چندگانه­ای می­توانند به بدن وارد شوند.

 تماس پوستی(Skin Contact)

هنگام تماس ماده سمی با پوست، چهار حالت امکان پذیر است:

۱- پوست و لایه پیوسته به آن که حاوی غده­های لیپیدی و عرق است به صورت مانع مستحکمی عمل می­کنند و ماده سمی نمی­تواند آنها را در هم بریزد، آسیب بزند یا در آنها نفوذ کند.

۲- ممکن است ماده سمی با سطوح پوستی واکنش داده موجب سوزش و خارش مقدماتی شود.

۳- ممکن است ماده سمی در پوست­ نفوذ کند و با پروتئین بافت­ها جفت و جور شده موجب حساسیت پوست شود.

۴- ممکن است ماده از مسیر غده­های چربی از پوست نفوذ کند، وارد جریان خون شود و به صورت سمی برای بدن عمل کند.

به هر حال پوست معمولاً برای حفاظت بافت­های زیرین بدن مانع موثری است و مواد نسبتاً معدودی به مقادیری که خطرناک باشند از طریق  این مانع جذب می­شوند. با وجود این، اگر پوست حتی به طور کوتاه مدت در معرض غلظت­های  زیاد  مواد فوق­العاده سمی نظیر پاراتیون و فسفات­های آلی مربوط، تترا اتیل سرب، آنیلین و هیدروسیانیک اسید قرار گیرد، مسمومیت­های جدی و حتی  کشنده­ای ممکن است روی دهد. افزون بر این، وقتی ماده­ای فوق­العاده  سمی از طریق  قطعات پرتاب شده یا پارگی­های پوستی یا زخم­های باز به درون نفوذ کند، تماس از طریق پوست نیز اهمیت می­یابد.

استنشاق(Inhalation)

دستگاه تنفسی مهمترین راهی است که از طریق آن مواد مضر وارد بدن  می­شوند. بیشتر    مسمومیت­های شغلی که بر ساختمان داخلی بدن تاثیر می­گذارند، از تنفس مواد  پراکنده در هوا ناشی می­شوند. این مواد با جا گرفتن در شش­ها یا سایر قسمت­های دستگاه تنفسی، ممکن است بر این دستگاه تاثیر گذارند یا اینکه به وسیله خون، لنف یا گلبول­های سفید از شش­ها به سایر دستگاه­های بدن منتقل شوند. نوع و شدت عمل مواد سمی بستگی به ماهیت ماده، مقادیر جذب شده، سرعت جذب، حساسیت فردی  و بسیاری عوامل دیگر دارد. سطح نسبتاً عظیم شش­ها (۹۰ مترمربع سطح کل و۷۰ مترمربع سطح حفره­ها) همراه با شبکه مویرگی(۱۴۰مترمربع) و جریان خون مداوم آن، مواد سمی را به نحو شگفت انگیزی می­شوید و بسیاری از آنها را با سرعت بسیار از شش­ها جذب می کند. افزون بر این عمل، مواد متعددی وجود دارند که به لحاظ حرفه­ای خاص بسیار پر مصرف هستند و با جزء تشکیل دهنده­ای از بافت شش ترکیب شده در خون حل نمی­شوند و به­وسیله گلبول سفید برده نمی­شوند. این مواد شامل بریلیم، توریم و تولوئن -۲ ،۴- دی ایزو سیانات هستند. در این موارد که مقاومت در برابر انحلال و شست و شو وجود دارد ، ممکن است سوزش، التهاب ، فیبروز، تغییرات خطرناک و حساسیت­های آلرژیک ایجاد شود. در زیر به شرح مواد مختلف پراکنده در هوا و بعضی جنبه­های زیست شناختی آنها می­پردازیم. ماده تشکیل شده از ذرات ریز می­تواند به یکی از      شکل­های غبار، دود ، میغ و مه وجود داشته باشد.

غبـار(dust)

­   غبار از ذرات ریز جامدی تشکیل شده است که با ساییدن ، خرد کردن ، برخورد پیدا کردن ، منفجر شدن و برشته کردن یا سایر شکل­های انرژی از اصطکاک مواد معدنی یا آلی نظیر سنگ، فلز، زغال سنگ، چوب و دانه­های گیاهی به وجود می­آید. ذرات غبار تمایلی به تجمع ندارند مگر آنکه در معرض نیروهای الکتروستاتیکی قرار گیرند. این ذرات اگر قطرشان از چند دهم میکرون تجاوز کند­، در هوا پراکنده      نمی­شوند­، بلکه تحت تاثیر سنگینی فرو می­نشینند. به عنوان مثال می­توان غبار سیلیس و غبار زغال سنگ را ذکر کرد.

دود(fume)

­    از ذرات جامدی تشکیل شده است که در نتیجه تراکم از حالت گازی به وجود  آمده­اند، مانند بخاری که از سطح فلزات مذاب بر می­خیزد که غالباً با اکسایش همراه است. این دود میل به تراکم دارد و به صورت رشته ای یا خوشه ای تجمع و به هم پیوستگی پیدا می­کند. قطر هر ذره کمتر از یک میکرون است. بخار سرب هنگام سرد شدن در هوا و اورانیم هگزا فلوئورید(UF₆) که به صورت بخار تصعید و آبکافت شده و اکسایش می­یابد و به صورت دودی از اورانیم اکسی فلوئورید(UO₂F₂) ، در می­آید مثال­هایی از دودند.

میـغ(mist)

­    مرکب از قطرات ریز ، مایع معلق است که از حالت گازی متراکم با افشانده شدن ، کف کردن یا پاشیده شدن به حالت مایع در آمده­اند. میغ حاصل از روغن ، میغ کروم تریوکسید و رنگ افشانده شده مثال­هایی از میغ­اند.

مـه(fog)

از ذرات مایع متراکم تشکیل شده است که در آن اندازه ذرات از میغ درشت تر و معمولاً از ۱۰ میکرون نیز بیشتر است. اشباع بخار آب در هوا مثالی از مه است.

گاز و بخار(Gas & Vapor)

گاز یک سیال است که با تاثیر مشترک افزایش فشار و کاهش دما می توان آنرا به حالت مایع یا جامد درآورد ، مانند کربن مونوکسید و هیدروژن سولفید. آئروسل(Aerosol) پراکندگی ذرات در یک محیط گازی است در حالی که دود محصول گازی سوختن است که به علت حضور ذرات ریز، ماده­ای زغالی قابل رؤیت می­شود. بخار شکل گازی ماده­ای است که به طور عادی به حالت مایع یا جامد است و می­توان آن را یا با افزایش فشار یا کاهش دما به این حالت­ها بازگرداند، مانند کربن  دی­سولفید، بنزین، نفتالین و ید.

جنبه ­های زیست شناختی ماده ­هایی که به صورت ذرات ریز در آمده ­اند

­ اندازه و وسعت ذرات(particles) یک ماده ذره­ای در ناخوشی­های ریوی شغلی به ویژه در پنوموکونیوزیس  ( Pneumoconiosis نوعی بیماری شش است که به علت استنشاق دائمی ذرات فلزی یا معدنی محرک به وجود می­آید.) نقش مهمی دارد. قطر غالب ذرات مضر را کمتر از یک میکرون(۱μm) می­دانند، ذرات درشت تر یا در هوا آن قدر معلق نمی مانند که استنشاق شوند یا اینکه اگر شدند نمی­توانند از مسیر پر پیچ و خم قسمت بالایی دستگاه تنفسی عبور کنند. افزون بر این، به علل دیگری نیز ذرات ریزتر از ذرات درشت تر زیان آورترند. در اثر استنشاق ذرات ریز درصد بیشتری (احتمالا تا ده برابر) از غلظتی که در معرض تنفس قرار گرفته است در شش­ها می­نشینند. افزون برآن ، معلوم شده است که ذرات ریز از شش­ها مشکلتر کنده می­شوند. این مقدار اضافی و زمان توقف بیشتر ذره، تاثیر زیان آور آنرا افزایش می­دهد.

هنگام استنشاق ، چگالی ذره نیز بر میزان فرو نشستن و توقف مادۀ ذره­ای در شش­ها مؤثر است. ذراتی که چگالی بالایی دارند هنگامی که در دستگاه تنفسی به طرف پایین می­روند به این علت که جرم و در نتیجه اینرسی بیشترشان موجب می­شود که به دیواره­های دستگاه تنفسی بچسبد ، مانند ذرات درشت­تری که چگالی کمتری دارند ، عمل می­کنند. بدین ترتیب یک ذره اورانیم اکسید با چگالی ۱۱ و قطر ۱ میکرون در دستگاه تنفسی مانند ذره­ای با قطر چند میکرون عمل می­کند و از این رو فرونشستن آن در ریه بیشتر از   ذره­ای با همان اندازه ولی چگالی کمتر است.

عوامل دیگری که در سمیت ذرات استنشاق شده مؤثرند، عبارتند از سرعت و عمق نفس و میزان فعالیت جسمانی که در حین تنفس انجام می­دهیم. نفس عمیق و کند موجب می­شود که مقدار بیشتری از ذرات در شش­ها فرو نشینند. فعالیت جسمانی شدید نه فقط به علت تعداد بیشتر و عمیقتر نفس­ها در همان جهت عمل می­کند، بلکه گردش خون را نیز سریعتر کرده موجب می شود که انتقال بعضی از هورمون­هایی که بر مواد مضر برای شش­ها اثر زیان آوری دارند ، به مقدار سمی برساند. دمای محیط نیز تاثیر سمی مواد استنشاق شده را تغییر می دهد. دمای بالا عموماً موجب بدتر شدن تاثیر می شود ، دماهای زیر دمای معمولی نیز همان اثر را دارند اما به میزان کمتر.

جنبه ­های زیست شناختی گازها و بخارها

جذب و نگهداری گازها و بخارهای استنشاق شده توسط بدن به وسیله عواملی متفاوت از آنچه در مورد ذرات ریز عمل می­کردند کنترل می­شوند. انحلال پذیری گاز در محیط آبی دستگاه تنفسی ، عمقی را که گاز در آن نفوذ خواهد کرد ، تعیین می­کند. بدین ترتیب استنشاق مقدار اندکی آمونیاک یا گوگرد دیو کسید که بسیار انحلال پذیرند ، بسته به غلظتی که دارند به حبابچه­های ریه می­رسند ، در حالی که از اوزن و کربن دی سولفید نامحلول مقدار نسبتاً کمی در قسمت بالایی دستگاه تنفسی جذب می­شوند.

مقدار گاز یا بخاری که به دنبال استنشاق آن در جریان خون جذب می­شود نه به ماهیت ماده بلکه به ویژه به غلظت آن در هوای استنشاق شده و سرعت دفع آن از بدن بستگی دارد. اگر غلظت یک گاز معین در هوایی که استنشاق می شود ثابت بماند، غلظتش در خون به حد معینی می­رسد که قطع نظر از آنکه چه مدت استنشاق شده باشد ، هیچ گاه از آن تجاوز نمی­کند. برای مثال با استنشاق ppm  ۱۰۰ کربن مونوکسید از هوا ظرف ۴ تا ۶ ساعت غلظت آن در خون به یک حد تعادلی برابر با ۱۳% کربوکسی هموگلوبین      می­رسد. تنفس بیشتر کربن مونوکسید با همان غلظت، سطح کربن مونوکسید خون را هیچ بالا نمی­برد ، اما با افزایش غلظت کربن مونوکسید در هوا ، در نهایت سطح تعادلی جدیدی حاصل می شود.

فرو دادن یا بلعیدن(Swallowing or Ingestion)

مسمومیتی که از فرو دادن مواد ناشی می شود بسیار کمتر از مسمومیت حاصل از استنشاق در محیط کار روی می­دهد ، زیرا که دفعات و میزان تماس دهانی با مواد سمی به مراتب کمتر از تماس  استنشاقی است. به این علت ، از نظر فرو دادن فقط سمی­ترین مواد مورد توجه اند. در جذب مواد سمی از طریق استنشاق مجرای بلع نیز شرکت دارد. شرکت آن در جذب بدن بدین ترتیب است که آن قسمت از ماده استنشاق شده که در قسمت بالایی دستگاه تنفس فرو می­نشیند با عمل مژک­ها از آن قسمت دستگاه روبیـده و در نهایت فرو داده می­شود.

با وجود اینکه مواد هنگام عبور از معده در محیطی اسیدی که نسبتاً قوی است قرار گرفته و هنگام عبور از روده در محیطی قلیایی واقع می­شوند، جذب یک ماده سمی از دستگاه معدی- رودی به درون خون معمولاً بسیار ناقص انجام می­شود. از سوی دیگر، ملاحظاتی نظیر آنچه در زیر می­آید ، در جذب کم مؤثر است :

۱- غذاها و مایعاتی که با ماده سمی مخلوط شده­اند ، نه فقط باعث رقیق شدن آن می­شوند ، بلکه به علت تشکیل مواد نامحلول حاصل از ترکیب ماده سمی با موادی که معمولاً در چنین غذاها و مایعاتی وجود دارند، میزان جذب آن را نیز کاهش می­دهند.

۲- در طول روده نوعی گزینش­پذیری در جذب مواد وجود دارد که برای محدود کردن میزان جذب مواد غیر طبیعی جلوگیری می­شود

۳- مواد سمی به دنبال جذب شدن در جریان خون ، مستقیماً به کبد می­رود و کبد غالب مواد را با سوخت و ساز تغییر می­دهد ، از هم می­پاشاند و غیر سمی می­کند.

 

چند نمونه از مواد شیمیایی به شدت سمی و مکانیسم اثـر آنها

• سیانید نمونه­ای از مواد بسیار سمی

یون سیانید ناشی از عوامل سیانیددار به طور برگشت پذیر آنزیم سیتوکروم اکسیداز را از فعالیت باز می‌دارد که نتیجه آن با وجود حضور اکسیژن در بافت‏ها، خفگی و مرگ است. در واقع سیانید برخلاف مونواکسیدکربن که مانع انتقال اکسیژن به سلول‏ها بشود، با آنزیم‏های اکسیدکننده مانند سیتوکروم اکسیداز تداخل می‏کند. اکسیدازها آنزیم‌هایی هستند که دارای یک یون فلزی (معمولاً مس یا آهن) می‏باشند. آن‏ها اکسایش ترکیباتی مانند گلوکز را کاتالیز می‏کنند.

Oxidase

Metabolite(H₂)  +  ½ O₂  Oxidized Substance + H₂O  + Energy

در حالت طبیعی اتم آهن موجود در سیتوکروم اکسیداز، از حالت اکسایش ۲ (Fe²⁺) به حالت اکسایش۳ (Fe³⁺) اکسید می‌شود تا بدین ترتیب الکترون‌های لازم برای کاهش اکسیژن فرآهم گردد.  پس از آن در فرآیند دیگری آهن دوباره با دریافت الکترون به حالت اکسایش ۲ باز می‏گردد. در صورتی که ترکیب سمی سیانید وارد بدن شود، یون سیانید با کاتیون آهن آنزیم اکسیداز کمپلکس پایداری تشکیل می‏دهد و بدین گونه الکترون‏های لازم برای فرآیندهای اکسایش و کاهش که می‏باید از اکسایش آهن ۲ به دست آید فرآهم نمی‏شود. در این شرایط با اینکه اکسیژن به مقدار کافی وارد سلول‏ها شده ولی مکانیسمی که از طریق آن اکسیژن بتواند به مصرف برسد مختل شده و از این رو سلول دچار مرگ می‏شود و چنانچه این اختلال در مراکز حیاتی رخ دهد، مصدوم جان خود را از دست می‏دهد. از عوارض اصلی این عوامل افزایش سریع آهنگ تنفس می‏باشد که معمولا پس از ۱۵ دقیقه مرگ فرا می‏رسد. البته بدن مکانیسمی دارد که خود را به آهستگی از چنگ یون سیانید می‏رهاند. همان‌طورکه در آغاز بحث گفته شد واکنش سیانید با آنزیم اکسیداز برگشت پذیر است و آنزیمی مانند ردآناز(Rhodanase) که تقریباً در تمام سلول‏ها وجود دارد، می‏تواند یون سیانید را به یون  تیوسیانات که نسبت به سیانید بی‌ضررتر است تبدیل کند. این مکانیسم برای نجات  افرادی که به وسیله سیانور مسموم شده‏اند کارایی لازم را ندارد چراکه در هر زمان مقدار بسیار اندکی یون تیوسولفات در بدن وجود دارد. با این حال ترکیبات حاوی تیوسولفات، نظیر تیوسولفات سدیم به ویژه اگر پیش از مسمومیت فرد با سیانید به کار رود در نجات مصدوم کمک قابل توجهی می‏کند. چراکه یون سیانید به یون تیوسیانات تبدیل می‏شود.

Fe²⁺  Cytochrome Oxidase   Fe³⁺

ADP                                                         ATP

واکنش طبیعی تبدیل ADP به ATP در سلول‏ها

Fe²⁺                             Fe³⁺

                                                  Cytochrome Oxidase(Fe)…..CN^–

ADP                                                        ATP

اختلال در واکنش طبیعی تبدیل ADP به ATP در سلول‏ها

بر اثر مسمومیت  آنزیم سیتوکروم اکسیداز به وسیله سیانید

شاخص‌های کمی تأثیر سیانید هیدروژن

عامل شیمیایی	علامت اختصاری	LCt  برحسب mg.min/m3	LD50برحسب mg/kg	ECtبرحسب mg.min/m3
سیانید هیدروژن	AC	۴۵۰۰	۱	بیش از ۳۰۰۰ (۶۰ دقیقه)

درمان مسمومیت ناشی از عوامل خون دارای یون سیانید

درمان مسمومیت با هیدروژن سیانید مبتنی بر بیرون راندن یون CN از سیتوکروم اکسیداز است. این کار به وسیله  لیگندهای دیگر، و همچنین افزودن مقداری تیوسولفات به خون برای تشدید سم‌زدایی طبیعی بدن از CN^– است.  ( سم زدایی طبیعی با تبدیل یون سیانید به یون تیوسیانات به کمک آنزیم ردوناز انجام می‌گیرد.)

S₂O₃^—  +  CN^–                              SCN^–  +  SO₃^—

برخی از مراکز پزشکی در برخورد با مسمومیت سیانور از دی کبالت ادتات(کلوسیانور) به عنوان لیگند CN^– با تیوسولفات استفاده می‌کنند. شایان ذکر است هر دو دارو  به صورت تزریق درون رگی تجویز می‌شود.

رهیافت دیگر، اکسایش بخشی از هموگلوبین خون به متاهموگلوبین(Met hemoglobin) است که دارای میل ترکیبی زیادی نسبت به CN^– است. این اکسایش با به‌کارگیری ۴-دی متیل آمینو فنل(DMAP) صورت می‌گیرد که به سرعت تولید متهموگلوبینامیا (Methemoglobinemia) می‌کند و علیه مسمومیت انسان در برابر سیانور به کار می‌رود. البته DMAP  باید به وسیله تیوسولفات پشتیبانی شود. این ترکیب را می‌توان به صورت تزریق درون عضله‌ای تجویز کرد. ترکیب مناسب دیگر در زمینه مقابله با عوامل سمی خون سیانیدی، به کارگیری ترکیب ایزوآمیل نیتریت (Amyl Nitrite or Isoamyl Nitrite) با فرمول (CH₃)₂CHCH₂CH₂NO₂ است که شیوه کاربرد آن تنفسی است.  ایزو آمیل نیتریت یک اکسید کننده قوی است و برای اکسایش Hb به MetHb به کار می‌رود.

 

• مسمومیت با متانول(Methanol)

نام متانول با فرمول شیمیایی (CH₃OH) برگرفته از واژه‎های یونانی متی (Meti) به معنی شـراب و ایلو(Ilo) به معنی چوب و در کل به معنای الکل چوب است که نخستین بار در ۱۶۶۱ به وسیله آقای رابرت بویـل از تقطیر چوب به دست آمد. کاربردهای عمده این الکل شامل تهیه انواع مواد شیمیایی از جمله فرم‎آلدیید، ضدیخ، حلال برای انواع ترکیبات شیمیایی و رنگ‎ها، تهیه کمک سوخت خودروها، عامل تقلیب (Denaturant) برای الکل سفید بوده و ده‎ها کاربرد دیگر هم در صنایع گوناگون شیمیایی دارد. این الکل مایعی است شفاف، بی‎رنگ و بسیار قطبی است که به راحتی با آب و الکل سفید و اترها امتزاج‎پذیر است. تا کنون بیش از صدها مورد مرگ و میر ناشی از خوردن یا استنشاق متانول گزارش شده است که اغلب به علت جایگزینی این نوع الکل به جای اتانول بوده است. بیشترین خطر شناخته شده متانول برای سلامت انسان، کوری در اثر نوشیدن است. همچنین متانول اختلالات گوناگونی در کبد، کلیه‎ها، قلب، شش‎ها و مغز ایجاد می‎کند. آثار سمی متانول به احتمال زیاد در نتیجه تجزیه آن به اسید فرمیک یا جوهر مورچه با فرمول شیمیایی(HCOOH) و یا فرم‎آلدیید(HCOH) در بدن است. پژوهش‎ها حاکی از آن است که فرم‎آلدیید موجب تخریب گروهی از سلول‎های شبکیه می‎شود. نکته حائز اهمیت اینکه متانول براساس میزان آب موجود در بافت‎های بدن منتشر می‎شود. چنانچه متانول نوشیده شود، ترشح این ماده از شش‎ها (ریه‎ها) و کلیه‎ها ممکن است دست‎کم تا ۴ روز ادامه یابد. مواد حاصل از تجزیه متانول باعث ایجاد اسیدوز شدید می‎شود و pH ادرار ممکن است به عدد ۵ کاهش یابد. (بازه طبیعی pH ادرار ۵ تا ۵/۷ است ولی حد متوسط آن ۶ می‎باشد).

دوز کشنده متانول در برخی منابع ۱۰۰- ۲۵ میلی‎لیتر و در برخی دیگر ۲۵۰-۶۰ میلی‎لیتر گزارش شده است.  همچنین حدآستانه(Tolerance) بخار متانول در هوا برای کسانی که در معرض آن برای ۴۰ ساعت در هفته کار می‎کنند، ppm 200 (200 قسمت در یک میلیون قسمت) می‎باشد.

اقدامات لازم هنگام مسمومیت با متانول

تظاهرات اصلی مسمومیت با متانول، اختلالات بینایی و اسیدوز می‎باشد. با این حال مسمومیت با متانول و علائم ناشی از آن در دو حالت حاد و مزمن در جدول زیر خلاصه شده است.

جدول ۲) مسمومیت با متانول و علائم ناشی از آن در دو حالت حاد و مزمن

مسمـومیت حـاد (ناشی از مسمومیت خوراکی،‌ تنفسی و یا پوستی)	۱) خفیف: خستگی، تهوع و پس از یک دوره نهفتگی تاری موقت در دید مشاهده می‎شود.
	۲) متوسط: سردرد شدید، گیجی، تهوع، استفراغ و خستگی اعصاب مرکزی و کاهش دید به صورت موقت یا دائم پس از ۲ تا ۶ روز.
	۳) شدید: پیشرفت سریع علائم حالت مسمومیت متوسط، سیانوز،‌کوما، افت فشار خون، گشادی مردمک‎ها و اختلالات شدید بینایی،‌ کاهش سطح خونی بی‎کربنات و نارسایی تنفسی و در نهایت مرگ.
مسمومیت مزمن (بیشتر در اثر استنشاق)	این مسمومیت در ابتدا موجب اختلالات بینایی با تاری خفیف در دید شده و محدودیت میدان بینایی و گاهی کوری کامل از عواقب بعدی آن است.

در مسمومیت حاد با متانول به ویژه زمانی‎که تشخیص داده نشود، حدود ۲۵ تا ۵۰ درصد بیماران بهبود نمی‎یابند. همچنین در اختلالات بینایی که یک هفته ادامه داشته باشد احتمال بهبود نیست.

چنانچه بلع اتفاق افتاده باشد،‌ کمک‎های نخستین باید صورت گیرد و حتماً باید به پزشک یا مراکز درمانی مراجعه شود. اقدامات فوری در این زمینه در صورتیکه مسمومیت با متانول در عرض ۲ ساعت تشخیص داده شود شامل خوراندن شربت ایپکاک(تهوع‎آور) و سپس شست و شوی معده با ۲ الی ۴ لیتر آب ولرم حاوی ۲۰ گرم در لیتر بی‎کربنات سدیم یا همان جوش شیرین می‎باشد.

ثابت شده است که اتانول اثر نسبی در معالجه مسمومیت متانول دارد چراکه اتانول با مسدود کردن سوخت و ساز(متابولیسم) متانول به ترکیبات سمی فرم‎آلدیید و اسید فورمیک، اثرات سمی آنرا کاهش داده و این وضعیت به کلیه‎ها اجازه می‎دهد که متانول تغییر نیافته را دفع کنند. بدین منظور ابتدا اتانول ۵۰ درصد را به مقدار ۵/۱ میلی‎لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن بیمار به صورت خواراکی به بیمار تجویز می‎کنند. (حدود ۱۰۰ میلی‎لیتر برای فرد ۷۰ کیلوگرمی) سپس به منظور کاهش سوخت و ساز متانول و دادن فرصت کافی به کلیه‎ها جهت دفع آن، نیم تا یک میلی‎لیتر اتانول به ازای هر کیلوگرم وزن بدن بیمار را هر ۲ ساعت به صورت خوراکی یا درون وریدی به مدت ۴ روز به بیمار تجویز می‎کنند. سطح خونی اتانول بایستی به ۵/۱-۱ میلی‎گرم در میلی‎لیتـر (mg/mL) برسد. با این حال موارد کلی زیر به عنوان اقدامات عمومی می‎باید مد نظر قرار گیرد:

• درمان حالت اسیدوز ناشی از مسمویت متانول با تجویز بی‎کربنات سدیم(جوش شیرین)
• تجویز حدود ۴ لیتر مایعات چه به صورت خوراکی و چه به صورت وریدی به منظور ثابت نگه داشتن میزان دفع ادرار
• در صورت پیشرفت سریع علائم مسمومیت و عدم پاسخ‎دهی بیمار به تجویز اتانول و عوامل قلیایی انجام دیالیز تا کاهش متانول به زیر مقدار ۵۰ میلی‎گرم در دسی‎لیتر(mg/dL )خون ضروری است.
• تغذیه بیمار با غذاهای کم حجم در فواصل زمانی ۳ تا ۴ ساعت.
• حفظ گرمای بدن
• درمان حالت کوما
• عوامل سمی اعصـاب (Nervous Agents)

عوامل شیمیایی اعصاب یا  ترکیبات آلی فسفردار (Organophosphorus) اثرشان را بر روی سیستم اعصاب مرکزی و محیطی از طریق مهار آنزیم استیل کولیــن استــراز(Ach E) اعمال می‏کنند. این تاثیر شامل  اتصال غیر قابل برگشت بین عوامل شیمیایی اعصاب با عامل استیل کولین استراز می‏باشد. عوامل عصبی پایدار بوده و زمانی که پراکنده شوند به شدت سمــی هستند. از طریق پـوست و تنفس به سرعت جذب می‏شوند و حتی در مقادیر کمتر از ۱ میلی‌گرم (کمتر از یک پنجاهم قطره) انسان را می‏کشد.  مهمترین آنها عبارتند از: تــابـون (GA)، ســاریـن(GB)، ســومـان(GD)  و VX  . عوامل شیمیایی اعصاب برای انسان در مقادیر تقریباً ۱ تا ۲ mg برای کشتن یک انسان ۷۰ کیلوگرمی در عرض چند دقیقه کافی است. عوامل عصبی به صورت بخار یا آئروسل(Aerosol) پس از تماس با بدن یا تنفس به سرعت  جذب خون می‏شوند و علایم مسمومیت در زمانی کمتر از ۵ دقیقه پس از تنفس ظاهر می‏گردد. این علایم شامل:

1. تنگ شدن مردمک
2. اسهـال
3. اسپـاسم مژگانی
4. عـرق ریزی
5. آبـریزش بینی
6. کاهش فشار خون
7. تنگ شدن مجاری هوایی
8. گیجـی و گنگی
9. بی اشتهایی
10. کاهش پاسخ‏های عصبی
11. تهـوع
12. و سرانجام تشنج و مرگ است

 

درمان دارویی مسمومیت با عوامل عصبی

با توجه به چگونگی مکانیسم اثر عوامل عصبی برای مقابله و درمان تاثیرات آن دو روش مطرح می‏باشد:

1. کاهش اثرات استیل کولین حاضر در پیوستگاه عصبی-عصبی یا عصبی-عضلانی (یا به عبارتی در عصب وابران) با به کارگیری دارویی  نظیرآتروپین.
2. فعال سازی آنزیم بازداری شده به شیوه حذف گروه فسفونیل از محل فعال سریـن به کمک یک عامل هسته دوست.

پادزهر موثر در برابر عوامل اعصاب که به صورت آمپول خودکار در اختیار نظامیان قرار می‏گیرد. آمپول تزریقی خودکار آتروپین(Atropine Injection) حاوی ۲ میلی‌گرم آتروپین بوده و جزو اقلامی است که همیشه به همراه ماسک ضد گاز و به تعداد ۳ عدد وجود دارد. شیوه تزریق بدین ترتیب است که اگر آلودگی شیمیایی از نوع عامل اعصاب اعلام شد، نفر درپوش لاستیکی آمپول را برداشته و با ضربه آمپول را به عضله خود وارد می‌کند که بدین شکل سوزن آمپول به طور خودکار وارد عضله شده و آتروپین تزریق می‌گردد. ترکیب آمپول آتروپین (Atropine)  از یک گشاد کننده رگ و یک تقویت کننده قلب تشکیل شده و امکان دفع سریعتر سم را میسر می‏سازد. در واقع این مواد در صورتی موثر واقع خواهند شد که قبل از آلوده شدن تزریق شود.

 

• مسمومیت با عوامل سمی خفه­ کننده

    فسژن Phosgene  با شناسه نظامی CG یکی از مواد اولیه و حدواسطه‎های مهم برای تهیه پلیمرها (پلی‎اورتان و پلی‎کربنات)، الیاف مصنوعی، رنگ‎ها، حشره‎کش‎ها و علف کش‎ها است. این ترکیب یک عامل کلرینه کننده است که مصارف غیرنظامی زیادی دارد و در زمره ارزان‎ترین مواد شیمیایی است.  فسژن افزون بر کاربردهای غیرنظامی در صنایع شیمیایی، یکی از خطرناک‌ترین گازهای سمی گروه عوامل خفه‌کننده می‌باشد، چراکه در ساعات نخست به‎کارگیری، شخص از آلوده شدن محیط به وسیله آن چیزی احساس نمی‌کند، بلکه آثار و عوارض آن هنگامی مشخص می‌گردد که وارد دستگاه تنفسی شده و جذب ریه گردد که این امر موجب زخم شدن ریه می‌شود.

شخص در زمان جذب این گاز احساس نیرو و فعالیت بیشتری می‌نماید. زمان ظهور عوارض فسژن بین ۲ تا ۶ ساعت است. این ماده‌ در شش‌ها ایجاد زخم و تاول می‌کند. در غلظت‌های سنگین عوارض آن به صورت خارش و سوزش در مجاری تنفس ظاهر می‌شود. در کل عوامل خفه کننده از جمله فسژن موجب بروز ادم ریوی با منشا غیرقلبی شده، همچنین با اکسیداسیون لیپیدی نفوذ پذیری رگ‌ها را  افزایش می‌دهد. فسژن و دی فسژن  پس از استنشاق در اثر مجاورت با رطوبت شش‌ها هیدرولیز شده و موجب تولید اسید هیدروکلریک می‌شود.(البته این حالت در صورت تماس با دوزهای بالا رخ می‎دهد.) این اسید مویرگ‌های ششی را از بین برده و بدین گونه مبادله اکسیژن با خون  به سبب تجمع آب میان‌بافتی در شش با مشکل مواجه می‌شود و در صورت مسمومیت شدید موجب خفگی و مرگ می‌گردد که این حالت ((غرق شدن در خشکی)) نامیده می‌شود. در این حال شخص مسموم در اندک زمانی( چند دقیقه) با داشتن عوارض تنگی نفس شدید و خفگی می‌میرد.

(Phosgene)           Cl₂C=O  +  H₂O                               CO₂   +  ۲HCl

فسژن در اثر مشتعل شدن حلا‏ل‎های کلرینه شده نظیر CCl₄ و یا سوختن پلاستیک‎های کلردارنظیر PVC         (لوله‎های تجاری پلیکا) ایجاد می‎شود. لازم به یادآوری است که آثار سمی ماده کلروفرم(قبلاً به عنوان داروی بیهوشی به‎کار می‎رفته) و حلال تتراکلراید کربن ناشی از تبدیل آن در کبد به فسژن در نتیجه کارکرد آنزیم سیتوکروم P-450  می‎باشد.

CCl₄                               CCl₃ + O₂                   CCl₃OO              Cl₂CO

 

نحوه انبارش مواد شیمیایی

هنگام کار با مواد شیمیایی در اثر سهل­انگاری و عدم وجود تدابیر ایمنی و حفاظت ممکن است در اثر حادثه، موارد زیر به وقوع بپیوندد:

• آتش­سوزی
• انفجار
• خروج مواد خورنده و سوزاننده
• رهایی بدون کنترل گازها
• پخش مواد جامد پودری
• پخش مواد رادیواکتیو

 

جابه ­جایی مواد شیمیایی تابع پارامترهای زیر است:

• حالت فیزیکی
• خاصیت شیمیایی
• مقدار ماده مورد حمل
• فاصله بین مبدا و مقصد

معمولاً حمل و نقل مواد شیمیایی به دو صورت انجام می­شود:

• پیمانه­ای یا ناپیوسته (Batch): در این روش مواد داخل مخازن و بشکه­ها قرار داده شده و به وسیله کامیون، راه­آهن و یا کشتی حمل و نقل می­شود.
• پیوسته (Continuous) : در این روش مواد به وسیله تسمه نقاله و یا خطوط لوله انتقال داده می­شود.

کنفرانس بهداشت، ایمنی و محیط زیست در صنعت ساختمان

به گزارش ماهنامه مهندسی حفاظت از حریق، کنفرانس ملی بهداشت، ایمنی و محیط زیست در صنعت ساختمان در روز های پنجم و ششم دی ماه سال جاری در مجتمع نفت محمودآباد برگزار میشود.

این کنفرانس ملی توسط اداره کل راه و شهرسازی و نظام مهندسی ساختمان استان مازندران با همکاری شورای فنی استانداری، معدن و تجارت، اداره کل حفاظت محیط زیست، دانشکده علوم پزشکی و خدمات درمانی استان، اداره کل صنعت، دانشکده علوم پزشکی و درمانی بابل و شرکت شهرک های صنعتی این استان برگزار میشود مجله حریق.

این کنفرانس علمی با حضور دکتر آخوندی وزیر راه و شهرسازی، وزیر تعاون، وزیر بهداشت، مقامات استانی، نخبگان و کارشناسان، معاونت راه و شهرسازی، رئیس سازمان محیط زیست کشور، کار و رفاه اجتماعی برگزار خواهد شد.

برنامه های این رویداد شامل بهداشت، ایمنی، محیط زیست، مهندسی حریق، مدیریت و تحلیل ریسک، ارتقاء آگاهی های عمومی، ارزیابی اقتصادی و اجتماعی، قوانین و مدیریت و پدافند غیرعامل می باشد.

علاقمندان جهت ثبت نام و حضور در این کنفرانس و ارسال مقالات می توانند به وب سایت کنفرانس به آدرس www.hse-inbr.ir مراجعه کنند.

 

مناسب ترین فیلترها در محیط کار کدامند؟

به گزارش ماهنامه مهندسی حفاظت از حریق، در محیط کار علاوه بر گازها و بخارات شیمیایی ، گرد و غبار هم وجود دارد، از چه نوع فیلتری باید استفاده کنیم؟

مناسبترین انتخاب: فیلتر ترکیبی (فیلتر گازها و بخارات شیمیایی+ فیلتر P100)

دلایل:

وجود فیلتر P100 مناسب برای جذب  انواع ذرات روغنی و غیر روغنی با بالاترین درصد فیلتراسیون ۹۹/۹۷%

عدم اشباع شدن فیلتر گاز و بخارات شیمیایی در اثر وجود مقادیر بالای گرد و غبار در محیط

امکان استفاده طولانی تر از فیلترهای ترکیبی نسبت به فیلترهای گاز و بخار در محیط های پر گرد و غبار (افزایش طول عمر مفید فیلتر) مجله حریق

مواد قابل فیلتراسیون با فیلتر_ترکیبی(فیلتر مولتی گاز + P100):

گازهای اسیدی شامل:
کلرین(CL)
کلرین دی اکسید(CD)
هیدروژن فلوراید (HF)
هیدروژن کلرید(HC)
سولفور دی اکسید(SD)
استیک اسید
فرمیک اسید
هیدروژن سولفید و…

بخارات آلی شامل:
استون /اتانول آمین/اتیل الکل/اتیل اتر/ فنیل اتر
کلروبنزن /تولوئن/نیتروبنزن مهندسی حریق
کلروفرم /تری کلرو اتیلن
هپتان
نفتالین و …

ترکیبات گاز آمونیاک
آمونیاک (AM)
متیل آمین (MA)

انواع گازها و بخارات خطرناک مانند:
فرمالدهید (FM)
سیانوژن

موادی مانند:
آرسنیک
آزبست
کادمیوم
سرب
و کلیه ذرات گرد و غبار (روغنی و غیر روغنی)

در چه صنایع و مشاغلی میتوان از این نوع فیلتر استفاده کرد؟

رنگ کاری و نقاشی
داروسازی
ساختمان سازی
صنایع شیمیایی
نفت، گاز و پتروشیمی
معدنکاری
تولید کاغذ و خمیرسازی

استاندارد اروپا برای ماسک های تنفسی

استاندارد EN149 (ماسک های نیم صورت برای فیلتراسیون ذرات معلق در هوا)

به گزارش ماهنامه مهندسی حفاظت از حریق، استانداردهای EN از قانون خاصی تبعیت می کند به این صورت که ابتدا دو حرف EN نوشته می شود و به دنبال آن شماره ریفرنس یا همان استاندارد مربوطه قرار دارد مانند EN149 و بعد از آن ( : ) گذاشته می شود و تاریخ ویرایش استاندارد مربوطه نوشته می شود به این صورت ( EN149:2001 )

جدیداً در بازار ایران ماسک هایی وارد شده که به روی بدنه آنها بجای تاریخ ویرایش استاندارد تاریخ های عجیب و غریبی مشاهده می شود مانند (EN149:2014) یا ( EN149:2015-2020) در صورتیکه آخرین ویرایش این استاندارد مربوط به سال ۲۰۰۱ میباشد ، این موضوع نشان از آن دارد که نه تنها تولید کنندگان این ماسک ها اصلاً اطلاعی از نوشته های روی ماسک و انواع استاندارد های آنها ندارند بلکه این ماسک ها اصلاً استاندارد نیستند چون اگر تولید کننده برای استاندارد این نمونه ها را ارسال می کرد حداقل متوجه این موضوع می شد که این تاریخی که جلوی عدد استاندارد نوشته شده ، تاریخ ویرایش استاندارد است نه تاریخ تولید یا انقضاء!

اولین ویرایش این استاندارد مربوط به سال ۱۹۷۶ میباشد و همه استاندارد های قبلی به شرح ذیل است:

EN149:1976
EN149:1980
EN149:1986
EN149:1992
EN149:2001

و آخرین استاندارد :

EN149:2001+A1:2009

منظور از A1:2009+ چیست؟

در اصل کلمه A مخفف Amendment یا به عبارتی لایحه اصلاحی میباشد که به این طور معنی می شود : (اولین لایحه اصلاحی که در سال ۲۰۰۹ به این ویرایش از استاندارد اضافه گردید)

حرف R مخفف Reusable است به معنی چندبار مصرف
حرف NR مخفف Non Reusable است به معنی یکبار مصرف

دو حرف CE به همراه کد چهاررقمی روبروی آن ماننده (CE0121) یا (CE0086) شماره Notified Body مربوط به مرجه صادر کننده استاندارد است که متاسفانه در ایران معنی خاصی نداشته و هرکسی می تواند بدون داشتن مجوز این کد را بروی محصول خود درج نماید.

وظیفه «hse» محافظت از نیروی انسانی است

پیدایش و ایجاد ایمنی به اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم یعنی دوران انقلاب صنعتی باز می‌شود.

به گزارش پایگاه خبری بهداشت، ایمنی و محیط زیست "بامنا"؛

انقلاب صنعتی گرچه برای انسان رفاه و آسایش زیادی در زندگی به همراه آورده و باعث توسعه و پیشرفت در بسیاری از مظاهر و شئون زندگی شد اما نکات منفی نیز به همراه خود داشت که از آن جمله می‌توان به حوادث صنعتی، آلودگی‌های صوتی، آلودگی محیط زیست، آلودگی هوا و آبها و ازبین رفتن طبیعت و منابع اشاره کرد.اما این در حالی بود که فعالیت‌های گسترده‌ای از سوی برخی افراد آینده نگر و دولت‌ها برای بهبود شرایط کار و پیشگیری از حوادث منجر به ایجاد روابط صنعتی انجام شد به گونه‌ای که با وضع مقررات و تدابیر و ضوابطی برای حفظ حقوق کارگران و حفاظت صنعتی نیز در پرتوی مطالعات دانشمندان و متخصصان فن برای مهار خطرات و کاهش گزندها و آسیب‌های محیط کاری تلاش می‌کنند.

کشورها با توجه به محدودیت منابع آثار سوء تولید انبوه بر محیط اجتماعی و زندگی ناگزیر به محیط زیست نیز توجه کردند و با توجه به مطالعاتی که انجام شد برای تسهیل نظارت بر فعالیت‌های سازمان‌ها و حفاظت از محیط زیست و پیشگیری از بروز حوادث و بیماری‌های شغلی واحد (اچ‌اس‌ای)در معادن و صنایع معدنی و دیگر صنایع موجود در جهان شکل گرفت که البته در بعضی سازمان‌ها بخش انرژی و در بعضی دیگر واحد تضمین کیفیت نیز به آن اضافه شده است.

اهمیت حفاظت از محیط زیست منابع شامل سرمایه‌های انسانی و دیگر منابع سازمان در حدی است که دو استاندارد ایزو ۱۴۰۰۰ و OHSAS ۱۸۰۰۰به این موضوعات اختصاص یافته است و خطوط مبنا و راهنمایی به عملکرد بهتر واحدهای (اچ‌اس‌ای) در اختیار آنها قرار می‌دهد. مدیریت (اچ‌اس‌ای) شامل بخش‌های محیط زیست، ایمنی و بهداشت است و به این ترتیب می‌توان گفت که با جایگزین کردن سلامت به جای بهداشت گستره وسیع تری را پوشش خواهد داد.

در بخش زیست محیطی معادن و صنایع معدنی با پیاده‌سازی استاندارد ایزو ۱۴۰۰۰ چارچوبی برای اندازه‌گیری خط مبنا، تعیین اهداف، برنامه‌های عملیاتی نظارت بر نتایج موضوع داشته که البته سازمان‌ها بایستی مراقبت کنند تا محیط زیست یک فرهنگ در سازمان باشد نه وظیفه.

در بخش ایمنی مهم‌ترین رسالت واحد (اچ‌اس‌ای) حفاظت از سرمایه‌های انسانی است که با کاهش تعداد و شدت حوادث این موضوع تامین می‌شود. البته در این راستا حفاظت و نگهداری از تجهیزات، ماشین‌آلات و سایر منابع نیز اتفاق می‌افتد.

هزینه پیدا و پنهان تحمیل شده به معادن و صنایع معدنی یا هر سازمان دیگری در صورت وقوع حوادث آنقدر بالا است که سازمان‌ها با پیاده‌سازی استاندارد OHSAS ۱۸۰۰۰ و ملزم کردن خود به رعایت این استاندارد، در پی کاهش حوادث شغلی هستند.

آموزش‌های اولیه استخدام و ضمن خدمت، برگزاری مانورهای متعدد نظارت‌های مستمر و دقیق، پایش‌ها و اندازه‌گیری چاپ نشریات و اقدامات فرهنگی دیگر و… از جمله فعالیت‌های سازمان‌ها در زمینه اعتلای فرهنگ (اچ‌اس‌ای) و جلوگیری از بروز حوادث هستند.همچنین ثبت و تحلیل حوادث، ریشه‌یابی آنها، تعیین چرایی وقوع حوادث و اقدام برای حذف این علل نیز از اقدامات بخش ایمنی در صنایع معدنی است.در حوزه سلامت نیز واحدهای (اچ‌اس‌ای)، درمعادن و صنایع معدنی، با بازدیدهای دوره‌ای برنامه‌ریزی شده و همچنین بازدیدهای برنامه‌ریزی نشده، پایش‌ها و اندازه‌گیری‌ها، نظارت‌ها و انجام معاینات بدو استخدام و دوره‌ای سعی در به حداقل رساندن بیماری‌های شغلی داشته و تلاش خود را در زمینه رسیدن به جامعه‌ای سالم، نیروی کار سالم و تولید پایدار که لازمه توسعه پایدار است انجام می‌دهند.

از دیگر فعالیت‌های واحدهای (اچ‌اس‌ای) می‌توان به شناسایی دقیق و کامل خطرات محیط کار و همچنین اندازه‌گیری و تحلیل عوامل زیان آور شغلی و همچنین جنبه‌های زیست محیطی اشاره کرد که نتیجه این شناسایی و ارزیابی‌ها مشخص شدن جنبه‌های آشکار زیست محیطی سازمان و عوامل زیان‌آور شغلی با ریسک بالا است که سازمان را در تدوین سناریوهای مختلف در زمینه مواجهه با این عوامل یاری کرده و درصدد اصلاح و ایجاد محیطی امن برای کارکنان با حذف منبع خطر، جایگزینی منبع خطر با نمونه یا فرآیند ایمن و یاکنترل این عوامل و جنبه‌ها برآمده و با اقدامات مهندسی و مدیریتی این مخاطرات و آثار سوء آنها را به حداقل می‌رسانند.

* هوشنگ سیوندی‌پور
مدیر (اچ‌اس‌ای) منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی

منبع : بهداشت ایمنی محیط زیست

اسامی ۲۰ زائر که با اورژانس وارد کشور شدند

رئیس کمیته بهداشت و درمان زائران اربعین، اسامی 20 زائر مراسم اربعین را که به علت بیماری با آمبولانس از عراق وارد کشور شدند، اعلام کرد.

به گزارش پایگاه خبری بهداشت، ایمنی و محیط زیست "بامنا"؛

روابط عمومی اورژانس کشور، پیرحسین کولیوند گفت: امروز-شنبه ۲۹ آبان- ۲۰ بیمار از عراق وارد کشور شدند و توسط کمیته بهداشت و درمان اربعین در بیمارستان ها بستری شدند.

وی با بیان اینکه این بیماران و مصدومان از استان ها و شهرهای همدان، اصفهان، تهران، سبزوار، قم، ایلام و فسا هستند، افزود: بیماران از طریق مرز مهران وارد کشور شده‌اند.

رئیس کمیته بهداشت و درمان اربعین عنوان کرد: این بیماران که با آمبولانس اورژانس به بیمارستان امام حسین(ع) مهران منتقل شده‌اند، در صورت نیاز به بیمارستان های شهر ایلام منتقل می شوند.

اسامی بیماران وارد شده از طریق مرز مهران به کشور عبارتند از:

۱٫بلقیس بهرامی ۶۵ ساله

۲٫حسن تادیب زاده ۲۷ ساله

۳٫عبدالله کارونی ۵۲ ساله

۴٫هادی هادی پور ۷۰ ساله

۵٫مهدی انصاری ۱۷ ساله

۶٫مسعود کریمی ۷۱ ساله

۷٫حسین زنگانه ۳۱ ساله

۸٫محمد رازقندی ۲۹ ساله

۹٫سید محمدمحسن موسوی ۲۴ ساله

۱۰ نصیر احمد حسین زاده ۴۲ ساله

۱۱٫زبیده صحرایی ۵۲ ساله

همچنین این افراد نیز دقایقی پیش وارد مرز مهران شده و به وسیله اتوبوس آمبولانس در حال انتقال به بیمارستان هستند.

۱۲٫رجبعلی حیدری تبعه افغانی

۱۳٫علی احمدی از الیگودرز

۱۴٫مجید حبیبی اورانه از بندر انزلی

۱۵٫محمد قنبری از کرمانشاه

۱۶٫زهرا احمدی از ازنا

۱۷٫ام البنین مهدوی از الیگودرز

۱۸٫حیدر بسحاق از الیگودرز

۱۹٫حسین عابدی از تهران

۲۰٫حمید رسولی از رباط کریم

احداث اورژانس هسته ای و بیمارستان در بوشهر

رئیس و مشاور وزیر مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت بهداشت از شروع چند پروژه مشترک وزارت بهداشت و سازمان انرژی اتمی در استان بوشهر خبر داد.

به گزارش ماهنامه مهندسی حفاظت از حریق، دکتر زارع نژاد با اشاره به حضور رئیس سازمان انرژی اتمی و وزیر بهداشت در استان بوشهر جهت شروع چند پروژه مشترک گفت: بیمارستانی با ۱۶۰ تخت خواب در بوشهر و بیمارستان تخصصی قلب و عروق با ۲۰۰ تخت خواب کلنگ زنی شدند.

زارع نژاد افزود: عملیات ساخت اورژانس هسته ای نیز با ۸۰۰۰ متر زیر بنا بصورت مشترک توسط وزارت بهداشت و سازمان انرژی اتمی شروع خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: با اتمام ساخت این پروژه ها، ظرفیت تحت های بیمارستان ها در استان بوشهر دو برابر افزایش خواهد داشت.

همچنین در این مراسم ۱۷ دستگاه آمبولانس NICU دار و ICU دار هم رونمایی خواهد شد.

منبع: ماهنامه مهندسی حفاظت از حریق